10 Nisan 2017 Pazartesi

1831-1833 Osmanlı-Mısır Savaşı

Savaş Öncesi

1822'de Girit'deki Yunan isyanının bastırmak için Osmanlı Devleti hukuken devletin valisi ama gerçekte gayet bağımsız olan Mısır valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa'dan donanma desteği istemişti. Kavalalı Mehmet Ali Paşa bu destek verilirse kendisine Şam valiliğinin de verileceğini beklemekte idi. Girit'e gidip Osmanlı donanmasına destek sağlayan Mısır donanması ile bu isyan bastırılmıştı. Bundan sonra Kavalalı Mehmet Ali Paşa kendisine vaad edilen Suriye valiliğinin sonradan kendine verilmemesinden dolayı Babıali'deki Osmanlı hükümetine zaten kırgın idi.

Mısır Hidivliği ordularının Suriye'ye girip ilerlemesi

1831'de Osmanlı Devleti Akka valisi olan Abdullah Paşa bu şehirde bulunan 6.000 fellahın askerlik etmemek nedeni ile Mısır'a kaçtığını ileri sürerek hukuken hala Osmanlı Devleti'nin Mısır Valisi olan Kavalalı Mehmet Ali Paşa'dan bunların geri gönderilmesini isteyip iki "eyalet" arasında bir anlaşmazlık ortaya çıkarttı. Bu anlaşmazlık Suriye'yi eline geçirmek için bir bahane arayan Kavalalı Mehmet Ali Paşa için tam zamanında çıkmıştı. Kavalalı Mehmet Ali Paşa anlaşmazlığı çözmek için Akka'ya Mısır askeri gönderdi ve Mısır ordusu bu kaleyi 3 Kasım 1831'de kuşatmaya aldı.

Savaş sonrası

1833 Kütahya Antlaşması'na göre Osmanlı Devleti Kavalalı Mehmet Ali Paşa’ya Mısır ve Kandiye (Girit) valiliklerinin yanı sıra Şam (Suriye) valiliği verilecekti. Oğlu Kavalalı İbrahim Paşa’ya ise Cidde (Hicaz) valiliği ve Adana muhassıllığı (vergi toplama hakkı) verilecekti. Mısır kuvvetleri Anadolu'dan çekilecek ama Kavalalıların vali olduğu bölgelerde bulundurulabileceklerdi.

1828–1829 Osmanlı-Rus Savaşı

1828-1829 Osmanlı-Rus SavaşıNavarin Deniz Savaşı'nı takiben Rusya'nın Yunanların bağımsızlığını desteklemesi yüzünden çıkmış bir savaştır.
Osmanlı padişahı II. Mahmut 20 Ekim 1827 tarihinde İngilizFransız ve Rus donanmalarının Navarin'de Osmanlı-Mısır donanmalarını yakmalarını protesto etmek için Rusya'yla yapılmış olan Akkerman Antlaşmasını iptal etti ve Çanakkale Boğazı'nı Rus gemilerine kapadı. Bunun üzerine başlayan savaşın ilk aylarında Rus komutanı Petro Wittgenstein Osmanlı toprağı olan Eflak'a girerek Bükreş'i ele geçirdi. Rus çarı I. Nikolay da Tuna nehrini geçerek Dobruca'ya yürüdü. ŞumnuVarna ve Silistre kalelerini kuşattı.Kars 1828.jpg

1821-1823 Osmanlı-İran Savaşı

1821-1823 Osmanlı-İran (Kaçar) SavaşıOsmanlı Devleti ile İran'daki Kaçar Hanedanı arasında 1821-1823 yılları arasında Irak ve Doğu Anadolu'da yapılmış olan bir dizi savaştır. 1813 yılındaki Gülistan Antlaşması ile Kuzey Azerbaycan ve Kafkaslar'da Ruslara büyük ölçüde toprak kaptıran İran'daki Kaçar Hanedanı, bu toprak kayıplarını Osmanlılar'dan toprak alarak telafi etmek istediği için, Avrupalıların da kışkırtmalarıyla Bağdat ve Şehrizor bölgelerine saldırılar düzenledi. Sınır olaylarının ve saldırıların yoğunlaşması üzerine II. Mahmutİran'a savaş ilan etti (1820).A Persian Cavalier smoking (Letters from the Caucasus and Georgia).jpg

1815–1817 İkinci Sırp İsyanı

İkinci Sırp Ayaklanması (1815-1817) Osmanlı İmparatorluğu'na karşı gerçekleştirilen Sırp Devrimi'nin (Српска револуција) ikinci aşaması. 1813'te kentin tekrar Osmanlı hakimiyetine geçmesiyle başlayan ayaklanma Sırpların zaferiyle sonuçlanmış ve İmparatorluğa bağlı özerk bir Sırbistan Prensliği kurulmasıyla noktalanmıştır.

1815 İkinci Berber Savaşı

İkinci Berber Savaşı" sayfasını oluşturmaktasınız

1811-1818 Osmanlı-Suudi Savaşları

Osmanlı-Suudi Savaşları


Osmanlı-Suudi Savaşları
TarihErken 1811-1818
BölgeArap Yarımadası
Sonuçİlk Suudi Devleti'nin sonu
Taraflar
First-saudi-state3.JPG İlk Suudi DevletiOttoman flag.svg Osmanlı Devleti
Komutanlar ve liderler
First-saudi-state3.JPG Saud Al-Kabeer
First-saudi-state3.JPG Abdullah bin Suud
Ottoman flag.svg Kavalalı Tosun Paşa
Ottoman flag.svg Kavalalı İbrahim Paşa
Güçler
20.00050.000
Kayıplar
11.000 ölü
3.000 yaralı
I. Abdullah'ın idamı
Diriya'nın yerle bir edilmesi
2.000 şehit
1.000 yaralı
50 esir
Osmanlı-Suudi Savaşları, 1811-1818 Mısır Hidivliği hükümdarı Kavalalı Mehmet Ali Paşa komutası altındaki (hukuken Osmanlı yönetimi altındaki) Mısır Hidivliği ile, İlk Suudi Devleti ordusu arasında yapıldı.
1802 yılında Suudiler Mekke'yi fethettiğinde Osmanlı Sultanı II. Mahmud, Mehmet Ali Paşa'ya Suudilere karşı harekete geçmesini, Mekke'yi yeniden fethetmesini ve Osmanlı onurunu geri almasını emretti.
1815 yılında Suudi ardılı I. Abdullah barış için bir dava açtı ve Mısırlılar Nejd'den geri çekildiler. Takip eden yıl Mehmet Ali Paşa'nın oğullarından biri, İbrahim Paşa Mısır kuvvetlerinin komutasını aldı. Arap kabilelerini bol hediyeler ve usta diplomasiyle elde ederek Arabistan'ın merkezinde Uneyza ve Bureyda kasabalarını işgal ederek ilerliyordu.

1807-1809 Osmanlı-İngiliz Savaşı

Osmanlı - Büyük Britanya Savaşı, veya Osmanlı - İngiliz Savaşı, 1807 - 1809 yılları arasında gerçekleşmiş, Napolyon Savaşları'nın bir parçasıdır.

Savaşın gelişimi

Bunun üzerine Büyük Britanya, Osmanlılara savaş ilan etti. 1807 yılında Büyük Britanya, Çanakkale Operasyonu'na başladı. 19 Şubat 1807'de, Sör John Duckworth komutası altında Britanya Donanması, Çanakkale'yi ve Gelibolu'yu işgal etti. Bunu takiben Büyük Britanya, İstanbul'a ilerlemeye başladı. Marmara Denizi'nde Osmanlı Donanması'nı yendi. Donanma, İstanbul Boğazı'na varınca, buradaki sert savunmayla karşılaştı. Dolayısıyla, ağır kayıplar vererek geri çekildi.
Operasyonun başarısızlığı nedeniyle, Büyük Britanya hükümeti İskenderiye Operasyonu yapılmasına karar verdi. 16 Mart'ta, İskenderiye'ye çıkarma yapıldı. Ancak burada Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın güçlü savunması, Büyük Britanya'ya ağır kayıp verdirtti. Dolayısıyla, Büyük Britanya buradan da geri çekildi.

Savaşın sonu


Savaş sırasında, Osmanlılar Fransızlardan az miktarda yardım alabilmişti. O yüzden de, 1809 yılında Kale-i Sultaniye Antlaşması'yla savaşı sonlandırdı.

1807 Kabakçı Mustafa isyanı

İsyanın başlaması ve gelişimi

Bu isyanın esasında pek çok nedeni vardır. 1789 Fransız ihtilâli'nden sonra Avrupa’da çıkan milliyetçilik akımı, Osmanlı'yı diğer Avrupalı ülkeler kadar çabuk etkilememişti. Hattâ Sultan III. Selim, Nizâm-ı Cedîd adı ile askerî, mülkî, idarî, ticarî, sosyal ve siyasî bir dizi ıslahat teşebbüslerine girişerek, devlete yeni bir hayatiyet ve canlılık getirdi. Bu durum özellikle Avrupa ve Osmanlı toprakları üzerinde paylaşım çatışmaları yaşayan Rusya, Fransa ve İngiltere’nin hiçbirinin hoşuna gitmiyordu.1789 Fransız ihtilali sonrası Avrupa'da Fransız yayılması sonrası başlayan, 1790-1795 Rumeli Dağlı isyanları,1798 Napolyon Bonaparte nin Mısır'ı işgali,1805 de Kara Yorgi önderliğinde başlayan Sırp isyanı, 1805 İngilizlerin Mısır'ı tahliye etmemesi, 1806 Osmanlı-Rus savaşı, 1807 Osmanlı-İngiliz savaşı ve İngiliz donanmasının İskenderiye’yi işgali, tamamen Osmanlı İmparatorluğunun toprak bütünlüğüne karşı gelişmelerdi.

Kabakçı Mustafa'nın Sonu

"Rusçuk Yaranı" adı ile anılan gizli bulunan, reform ve III. Selim yanlısı ve önemli devlet görevleri yüklenmiş olan grup (Sedaret Mektupçusu Tahsin, Başmuhasebeci Ramiz, Tuna Yalisi Mubayaacısı Behiç, Sadaret Kethudası Refik, Reisikuttab Galip efendiler) çaba göstererek hiç velvele çıkartılmadan Alemdar Mustafa Paşa ve seymenler ve Kıraçali ordusunun Edirne'ye gelmesini sağlamışlardı.

İsyanın Sonucu, III. Selim'in Öldürülüşü ve IV. Mustafa'nın Tahta Çıkışı

IV. Mustafa durumu iyi görmemiş ve Edirne'de bulunan Sadrazam Çelebi Mustafa Paşa ile Alemdar Mustafa Paşa'ya aracı olarak Hazine Vekili Nezir Ağa'yı göndermiş ve her ikisini de İstanbul'a çağırmıştır. Sadrazama ve Alemdar milis ordusu ile birlikte 19 Temmuz'da İstanbul'a gelmişlerdi. Onları Şeyhülislam ve devlet erkanı İncirli Çiftliği'nde ve Sultan IV. Mustafa'da Sancak-ı Şerif'le (İncirli ile Davutpaşa arasında bulunan) Kırkkavak'da karşılamışlardı. Sultan, Sadrazam ve Alemdar devletin erkanıyla görüşme yapmıştı.

1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı



Athosbattle.jpg1806-1812 Osmanlı-Rus SavaşıOsmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında birçok cephede yapılmış savaştır. Napolyon Bonapart'ın önderliğindeki Fransa'nın Avrupa'da başlattığı savaşların (Napolyon savaşları) arka planında yer almıştır.







İlk çarpışmalar

1806 yılının Kasım ayında savaş ilan etmeden Eflak ve Boğdan'a giren ve karşısına düzenli bir Osmanlı kuvvetinin çıkamadığı Rus ordusu, kısa bir süre içerisinde KiliBenderHotin ve Akkerman Kalesi gibi kalelerden kimini savaşla ve kimini de hileyle ele geçirdi. Bu kalelerin işgal edilmesinin ardından, İzmail Kalesi’nin de teslim olacağını zanneden Ruslar, kalenin önüne geldiklerinde beklemedikleri bir karşılık gördüler.

Kabakçı Mustafa İsyanı

Bu çarpışmalar sürerken İstanbul büyük bir siyasi kargaşa içine girdi. 29 Mayıs 1807 tarihinde Kabakçı Mustafa isyanı sonucu III. Selim Osmanlı tahtından indirilmiş ve yerine IV. Mustafa tahta geçmişti. IV. Mustafa'nın saltanatı boyunca Osmanlı sarayında büyük bir kargaşa yaşandı. Yeniçeriler saraya hakim oldular. 28 Temmuz 1808 yılında taht tekrar el değiştirdi. IV. Mustafa'nın yerine II. Mahmut tahta geçtmiş.

Çarpışmaların yeniden başlaması

1807 yılında Fransa ile Tilsit Antlaşması'nı imzalayarak Fransa baskısını bir süreliğine bertaraf eden Rusya 28 Mart 1809 yılında Tuna cephesinden harekete geçti ve 2 yıla yakın süredir durmuş olan çatışmalar yeniden başladı. Johann (Ivan) Michelson'un Bükreş'de ölümünden sonra 1808 yılında onun yerine atanan Aleksandr Prozorovski komutasındaki Rus birlikleri Dobruca'yı işgale başladılar. 


1804–1813 Birinci Sırp İsyanı

Birinci Sırp Ayaklanması (SırpçaПрви српски устанак, Prvi srpski ustanakSırp Devrimi'nin (Српска револуција) ilk aşaması, 9 yıl ve yaklaşık 9 ay süren ayaklanma Sırbistan'ın bağımsızlığına giden yolda ilk aşamadır.Orasac 1804.jpg

1803-1807 Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın Mısır'ı ele geçirmesi

Kavalalı Mehmet Ali Paşa, (Arapçaمحمد علي باشاFarsçaمحمد علی پاشاUrducaمحمد علی پاشا, d. 4 Mart 1769 - ö. 2 Ağustos 1849), Mısır valisi, Kavalalılar Hanedanı'nın kurucusu, Mısır ve Sudan'ın ilk hidiviOsmanlı Devleti'ne karşı başarıyla sonuçlanan bir isyan çıkardı. Her ne kadar Osmanlılara bağlıymış gibi görünse de, o dönem, SudanMısırFilistinLübnan ve Suriye'nin gerçek hükümdarı olarak kabul edilmiş ve 150 yıl boyunca hanedanı tarafından bu topraklar yönetilmiştir.

Kavalalı Mehmet Ali Paşa bugünkü Yunanistan'ın Kavala şehrinde dünyaya geldi. Arnavut kökenli olduğu iddia edilir ancak ataları toprak meselesinden Konya'dan Kavala'ya göç etmiştir Mehmet Ali, babası İbrahim Ağa'nın 17 çocuğundan hayatta kalan tek çocuğuydu Babası ile birlikte tütün ticareti yapıyordu. Babasının genç yaşta ölümünden sonra amcası Tosun Paşa'nın himayesinde tütün ticaretine devam etti. Amcası Tosun Paşa'nın Osmanlı devleti tarafından idamından sonra tamamen kimsesiz ve hamisiz kaldı. Leon isimli Fransız bir tüccarla tanıştı ve işine devam etti

Mısır Valisi olduktan sonra

Vali olur olmaz ciddi ve radikal işlere teşebbüs eden Mehmet Ali Paşa, Mısır'da nüfuz sahibi kölemenleri ortadan kaldırdı. Avrupa'dan getirttiği hocalarla kendine güçlü bir ordu kurdu. 1811 yılında yönetimde halen etkili durumda bulunan Memlük Beylerine karşı harekete geçerek Mısır'daki Memlük egemenliğine kesin olarak son verdi. Daha sonra 1811-1818 yılları arasında orduları Osmanlı Sultanı adına Arabistan Yarımadası'nda Vahhabilere karşı savaştı. Mekke ve Medine'yi Vahhabiler'in elinden alarak şöhretini her tarafa yaydı. 1815 yılında Kahire'de bulunan Arnavut askerleri kısa süreli bir ayaklanma çıkardılar

Hidivliği kuruşu

İbrahim Paşa, gittiği yerlerde halkı Mısır'a ısındırmak için halkın hoşuna gidecek şekilde hareket ediyor ve İstanbul Hükümeti'nin Anadolu halkı üzerinde yaptığı baskının tam tersini yapıyordu. Bu durumun farkında olan Sultan II. Mahmud, halkın bu sahte vaziyetlere aldanmaması için her tarafa fermanlar gönderiyordu.[
ModernEgypt, Muhammad Ali by Auguste Couder, BAP 17996.jpg

1801-1805 Birinci Berberi Savaşı

Birinci Berberi SavaşıBerberi Kıyısı Savaşı veya Trablusgarp Savaşı olarak da bilinen Amerika Birleşik Devletleri ile Kuzey Afrika'daki Fas SultanlığıCezayir EyaletiTunus Eyaleti ve Trablusgarp Eyaleti gibi Berberi devletleri arasında yapılan savaşın ilki.
16. yüzyılın ortalarında bu yana Kuzey Afrika kıyısında üstlenmiş olan Türk korsanları Akdeniz'i ve Akdeniz'deki ticaret yollarının kontrolünü ellerinde tutuyorlardı. ABDİngiltere'den bağımsızlığını kazandığı sırada Kuzey Afrika'daki Beylerbeyilikler (ya da onların tabiriyle Berberi Kıyısı Devletleri; TrablusgarpTunusCezayir ve Fas Sultanlığı) tam 300 yıldır bu bölgedeki Avrupa ülkelerinin ve diğer devletlerinin gemilerini avlıyorlardı.

Savaşın sonucu

Pek çok açıdan I. Berberi Savaşı sonucunda her iki tarafta beklediklerini yarı anlamıyla elde edememiştir. Fakat bununla birlikte, ABD açısından kazanımlar daha fazla olmuştur. Bunlardan en önemlisi de Akdeniz'e girişte Türk korsanlarına ödedikleri ve oldukça önemli bir yekun tutan vergiden artık muaf olmalarıdır. ABD her ne kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun kendisi ile değil ona gevşek bir bağla bağlı olan uzak bir eyaleti ile savaşmış da olsa, bu ABD açısından, kendini ispatlama ve kendine güvenme noktasında, başarıyla verdiği ilk ciddi sınavdır.

Burning of the uss philadelphia.jpg

1798-1801 Fransa'nın Mısır Seferi

Bağlam


1798'de Osmanlı İmparatorluğu
Mısır Seferi, dönemin Fransa hükümetinin girişimiyle gündeme gelmiştir. Sefer, bu dönemde Fransa ve Büyük Britanya arasındaki mücadele bağlamı çerçevesinde 
değerlendirilebilir.
1796-1797 arasında İtalya'da Fransa lehine başarılı bir askeri sefer yürütmüş olan General Napolyon Bonapart, 1797'de Fransa'ya dönmüştü. Şubat 1798'de dönemin Fransa hükümeti, Büyük Britanya'nın Fransa tarafından işgal edilmesi yönündeki planını General Bonapart'a iletti. Bonapart, yaptığı stratejik değerlendirmeler sonrasında bu planın gerçekçi olmadığı sonucuna vardı ve dışişleri bakanı Charles Maurice de Talleyrand-Périgord'un da önerisiyle, hükümete Mısır'ın işgalini önerdi. 

Seferin Başlangıcı ve Nil Savaşı

Fransız donanması Güney Fransa'nın Toulon limanından 19 Mayıs 1798 tarihinde ayrıldı. Seferi haber alan Büyük Britanya hükümeti, Akdeniz'de devriye gezen Britanya donanmasına Fransa donanmasının durdurulması emrini verdi. Amiral Horatio Nelson komutasındaki Britanya donanması, Fransız donanmasının 9 Haziran tarihinde Malta adasını istila etmesine engel olamadı. 1 Temmuz'da Fransız birlikleri İskenderiye limanında Mısır topraklarına ayak bastı.

Akka Kuşatması ve Abukir Muharebesi

Bu noktada savaş bir açmaza dönüşmüştü. Fransa Cumhuriyeti Mısır'ı ele geçirmişti, fakat donanmanın yok olması nedeniyle Mısır ve Fransa arasındaki bağlantısını kurulamıyordu. Bu yüzden Bonapart komutasındaki ordu savaşın devam etmesi için gereken lojistik ve askeri desteği de alamıyordu. Britanya donanması da denizlere hakim olmasına rağmen donanmalarının Mısır önünde konuşlanmış olmasından dolayı Fransız ordusunu Mısırdan çıkartacak kara ordusunu Britanya'dan getiremiyorlardı. Bu açmazın farkında olan Bonapart Mısır'a kara yönünden gelebilecek tehditleri engellemek için Suriye'ye doğru harekete geçti. Ordularını Filistin yönünde yürüyüşe kaldırarak Osmanlı İmparatorluğu üzerine yürümeye başladı

Napolyon Bonapart Sonrasında Mısır Seferi

Bonapart'ın dönüşünden sonra Mısır'da konuşlanmış olan Fransa kuvvetlerinin komutası General Jean-Baptiste Kléber'e geçti. Kléber Osmanlı İmparatorluğu ile 24 Ocak 1800 tarihinde El-Ariş Sözleşmesi'ni imzaladı, bu sözleşmenin hükümleri uyarınca Fransa kuvvetleri Mısır'dan çekilecekti. Ancak Osmanlı İmparatorluğu'nun müttefiki konumunda olan Britanya bu sözleşmeyi imzalamayı reddetti. 

Napolyon Bonapart Sonrasında Mısır Seferi

Bonapart'ın dönüşünden sonra Mısır'da konuşlanmış olan Fransa kuvvetlerinin komutası General Jean-Baptiste Kléber'e geçti. Kléber Osmanlı İmparatorluğu ile 24 Ocak 1800 tarihinde El-Ariş Sözleşmesi'ni imzaladı, bu sözleşmenin hükümleri uyarınca Fransa kuvvetleri Mısır'dan çekilecekti. Ancak Osmanlı İmparatorluğu'nun müttefiki konumunda olan Britanya bu sözleşmeyi imzalamayı reddetti.